Η τομάτα είναι το πλέον καλλιεργούμενο φυτό στην πατρίδα μας. Κάθε χρόνο καλλιεργούνται εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα τόσο σε ερασιτεχνικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Η τομάτα έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις τόσο σε κλιματολογικές όσο και σε εδαφολογικές συνθήκες.  Είναι θερμόφιλο και ηλιόφιλο φυτό ευαίσθητο σε ασθένειες και απαιτητικό σε θρεπτικά συστατικά. Σήμερα η τεχνολογία έχει δημιουργήσει νέες ανθεκτικές και παραγωγικές ποικιλίες δίνοντας μια νέα δυναμική σε μια πολύ επικερδής καλλιέργεια.    Υπάρχουν πολλοί τύποι τομάτας ανάλογα με το βάρος τους το σχήμα τους και το χρώμα τους. Υπάρχουν τα τοματίνια με βάρος έως 90γρ οι μεσαίες με βάρος έως 180γρ οι μεγάλες με βάρος έως 280γρ και οι πολύ μεγάλες με βάρος που φτάνει και τα 750γρ ακόμη και μεγαλύτερο.    Όσο για το σχήμα τους μπορεί να είναι οβάλ, στρογγυλές ή μηλοειδείς ακόμη και πεπλατυσμένες σαν μπιφτέκι. Τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει την εμφάνιση τους τομάτες κίτρινες ακόμη και ροζέ ή και μαύρες με προοπτικές να κατακτήσουν μεγαλύτερα μερίδια τόσο στην αγορά όσο και στην συνείδηση των καταναλωτών.

Προετοιμασία για σπορά Η τομάτα πολλαπλασιάζεται με σπόρο. Είναι φυτό θερμής εποχής και θέλει θερμοκρασία εδάφους 15 βαθμούς για να φυτρώσει. Με βάση αυτό η σπορά γίνεται από αρχή Άνοιξης μέχρι και τα μέσα Καλοκαιριού.    Η σπορά γίνεται σε θήκες φελιζόλ ή σε πλαστικά γλαστράκια με χώμα πλούσιο σε οργανική ουσία και θρεπτικά συστατικά το οποίο να περιέχει μικρή ποσότητα περλίτη για την συγκράτηση υγρασίας.    Στη συνέχεια προσθέτουμε τον σπόρο τον οποίο προηγουμένως τον έχουμε αφήσει για 24 ώρες σε νερό για να είναι ευκολότερο το σπάσιμο του φλοιού. Αφού τοποθετήσουμε τον σπόρο προσθέτουμε μικρή ποσότητα χώματος ή βερμικουλίτη για την συγκράτηση εδαφικής υγρασίας.    Οι σπόροι θέλουν περίπου 20 μέρες για να φυτρώσουν. Όταν φυτρώσουν και πετάξουν 2 φύλλαράκια εφαρμόζουμε ελαφρύ ριζοπότισμα με ενισχυτικό ρίζας πλούσιο σε φώσφορο και κιτοκινίνες.    Όταν σχηματιστούν 4 φύλλα εφαρμόζουμε ψεκασμούς φυλλώματος ενάντια στο περονόσπορο και την σήψη λαιμού ελέγχοντας τα ποτίσματα και την υγρασία. Αν διαπιστώσουμε τσιμπίματα από έντομα όπως αλευρώδη, αφίδες, τούτα ή και σαλιγκαρια εφαρμόζουμε τα αντίστοιχα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, πάντα με προσοχή ώς προς τις δοσολογίες για την αποφυγή εγκαυμάτων.    Όταν μεγαλώσουν τα φυτάκια μας μπορούμε να τα μεταφυτέψουμε σε μεγαλύτερα γλαστράκια εξασφαλίζοντας του μεγαλύτερη ευχαίρια στην ανάπτυξη δυνατού και πλούσιου ριζικού συστήματος. Εαν οι συνθήκες δεν επιτρέπουν την φύτευση το χωράφι μπορούμε να "καθυστερήσουμε" την ανάπτυξη του φυτού μας είτε με χρήση ειδικών ορμονών είτε με χρήση υπερφωσφορικών λιπασμάτων. Έτσι εξασφαλίζεται και το πράσινο χρώμα στα φύλλα του φυτού μας και το συνεκτικό του μέγεθος. Εμβολιασμός τομάτας Τα τελευταία χρόνια τις ασθένειες εδάφους αλλά και τους νηματώδεις τους αντιμετωπίζουμε  με τον λεγόμενο εμβολιασμό. Ο εμβολιασμός περιλαμβάνει την αντικατάσταση της ρίζας (του τμήματος κάτω από τις δύο κοτυλιδόνες) με ρίζα άγριας τομάτας περισσότερο ανθεκτικής. Το υποκείμενο είναι και αυτό τομάτα η οποία σπέρνεται λίγες μέρες πριν την σπορά της κανονικής τομάτας. Όταν φτάσουν τα δύο στελέχη σε όμοιο μέγεθος τότε γίνεται η συγκόλληση υποκειμένου και στελέχους με τη βοήθεια ειδικής κατασκευής που σκοπό έχει την συγκράτηση του φυτού. Η θρέψη και η προστασία του εμβολιασμένου είναι ίδια με του αυτόριζου. Κατά τη μεταφύτευση των εμβολιασμένων στο χωράφι θα πρέπει να αφήνονται μεγαλύτερες αποστάσεις μεταξύ των φυτών σε σχέση με εκείνες που αφήνονται στα αυτόριζα κατά 30 εκ περίπου εξαιτίας των απαιτήσεων του ριζικού συστήματος.

Καλλιεργητικές φροντίδες   Μόλις μεγαλώσουν τα φυτά της τομάτας αρχίζουν οι περιποιήσεις τους:    Το πότισμα ξεκινά όταν αρχίζουν να ανθίζουν οι τομάτες. Ποτίζουμε κανονικά, γιατί η εναλλαγή αφθονίας με στέρηση νερού προκαλεί πτώση των λουλουδιών.    Τότε πρέπει να περιορίσουμε τα ποτίσματα, γιατί πέφτουν τα άνθη και τα φυτά παρουσιάζουν βλαστομανία εις βάρος της καρποφορίας. Μόλις ο κεντρικός κορμός φτάσει τα 35-40 εκ σε ύψος σταματούμε τα ποτίσματα για να αναγκάσουμε τα φυτά να ανθίσουν και να δέσουν καρπούς.    Μόλις όμως εμφανιστούν τα τοματάκια ποτίζουμε κανονικά. Η τομάτα είναι από τα φυτά που αγαπούν την υγρασία, γι αυτό φροντίζουμε να μη διψάσει. Όταν όμως οι συνθήκες είναι ιδανικές και οι τομάτες δέσουν καρπό, πρέπει να ποτίζονται πριν διψάσουν.   Σκαλίζουμε και βοτανίζουμε για την καταστροφή των αγριόχορτων και για τη διατήρηση της υγρασίας. Προσθέτουμε λιπάσματα τα οποία προμηθευόμαστε από το "ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ" σε μικρές ποσότητες ανα τακτά χρονικά διαστήματα και με μεγαλύτερη συχνότητα κάθε φορά που συλλέγουμε τομάτες.    Εαν δεν θέλουμε να επιβαρύνουμε το έδαφος με πολλά άλατα τα λιπάσματα μπορούμε να τα χορηγήσουμε διαφυλλικά προσθέτοντας τα στο τακτικό ψεκασμό (εαν φυσικά συνδυάζονται με τα φυτοφάρμακα).  Στις αναρριχώμενες τομάτες πρέπει να γίνουν ορισμένα κλαδέματα για να αποδώσουν καλύτερα και περισσότερους καρπούς.    Πρέπει στην αρχή για να δημιουργηθεί δυνατό στέλεχος, να κοπούν οι πρώτοι πλευρικοί βλαστοί που μεγαλώνουν στις μασχάλες των φύλλων. Ακόμη κόβονται τα παλαιά φύλλα που βρίσκονται κάτω από τους έτοιμους καρπούς, για να δημιουργηθούν καλύτερες συνθήκες φωτισμού και αερισμού.   Συγκομιδή   Το κυριότερο κριτήριο συλλογής της τομάτας είναι το κοκκίνισμα των καρπών. Μπορεί να να κοπεί και πράσινη αν πρέπει να συντηρηθεί για μεγαλύτερο χρόνο.    Οι τοματοπαραγωγοί λένε πως στο φεγγάρι οι τομάτες κοκκινίζουν. Μάλιστα όταν έχουμε "πανσέληνο" δεν προφταίνουν να μαζευτούν ολοκόκκινες τομάτες. Από παρατηρήσεις φαίνεται οτι η τομάτα μόλις δέσει καρπό θέλει 35-40 μέρες για ωρίμανση.      Η συντήρηση της τομάτας γίνεται στους 11-14 βαθμούς Κελσίου με υγρασία 85-90%. Οι πράσινες τομάτες σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες από τις κανονικές κοκκινίζουν γρηγορότερα.    Εχθροί και ασθένειες   Η τομάτα προσβάλλεται εύκολα από πολλές ασθένειες. Οι σοβαρότερες είναι ο περονόσπορος, το βακτηριακό κάψιμο, το βερτιτσίλιο, το φουζάριο, η σήψη λαιμού, η έλλειψη ασβεστίου - σιδήρου και ο βοτρύτης.    Οι ασθένειες αυτές μπορούν να προληφθούν εαν γίνεται συστηματικός ψεκασμός με κατάλληλα φυτοπροστατευτικά μέσα όπως εκείνα που διαθέτει το "ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ" με υπευθυνότητα και φειδώ .    Ορισμένοι εχθροί που προσβάλλουν την τομάτα είναι οι αφίδες (μελίγκρα), ο αλευρώδης, η τούτα, το πράσινο σκουλίκι, οι νηματώδεις, κ.α. Το "ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ" διαθέτει έμπειρο προσωπικό για την αναγνώριση της προσβολής και την καταπολέμηση με τα κατάλληλα φυτοπροστατευτικά μέσα τόσο σε βιολογικό όσο και σε συμβατικό επίπεδο.   Για να ενημερωθείτε σχετικά με τις ασθένειες της τομάτας πατήστε εδώ.   Η σημασία της τομάτας   Η τομάτα περιέχει βιταμίνες A, B, C, D και διάφορα άλατα όπως σίδηρο, φώσφορο, και ιώδιο. Είναι κατά της αναιμίας και των ρευματισμών. Ο χυμός της ωφελεί το δέρμα και επιδρά ευνοϊκά στα στίγματα του προσώπου. Είναι από τις πιο θρεπτικές τροφές εφόσον περιέχει πλήθος αντιοξειδωτικών ένα από τα οποία είναι το γνωστό σε όλους λυκοπένιο στο οποίο οφείλεται και το κόκκινο χρώμα της.